Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 12 Ἰανουαρίου 2025, Κυριακὴ μετὰ τὰ Φῶτα (Ματθ. δ΄ 12-17)


12 Ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ὅτι Ἰωάννης παρεδόθη, ἀνεχώρησεν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, 13 καὶ καταλιπὼν τὴν Να­ζα­ρὲτ ἐλθὼν κατῴκησεν εἰς Καπερναοὺμ τὴν παρα­θα­λασσίαν ἐν ὁρίοις Ζα­βου­λὼν καὶ Νεφθαλείμ, 14 ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν διὰ Ἡσαΐου τοῦ προφήτου λέγοντος· 15 γῆ Ζαβουλὼν καὶ γῆ Νεφθαλείμ, ὁδὸν θαλάσσης, πέ­ραν τοῦ Ἰορδάνου, Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν, 16 ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἶδε φῶς μέγα, καὶ τοῖς καθημένοις ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου φῶς ἀνέ­τειλεν αὐτοῖς. 17 Ἀπὸ τότε ἤρξατο ὁ Ἰη­σοῦς κηρύσσειν καὶ λέγειν· μετανοεῖτε· ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.


ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ


12 Ὅταν ἄκουσε ὁ Ἰησοῦς ὅτι ὁ Ἰωάννης παραδόθηκε στή φυλακή ἀπ’ τόν βασιλιά Ἀντίπα, ἀναχώρησε καί πῆγε στή Γαλιλαία. 13 Κι ἀφοῦ ἄφησε τή Ναζαρέτ, πῆγε καί κατοίκησε στήν Καπερναούμ, ἡ ὁποία ἦταν κτισμένη κοντά στή λίμνη τῆς Γαλιλαίας, στά σύνορα τῶν φυλῶν Ζαβουλών καί Νεφθαλείμ. 14 Ἔτσι ἐπαληθεύθηκε καί πραγματοποιήθηκε ἐκεῖνο πού εἶπε ὁ Θεός μέσῳ τοῦ προφήτη Ἡσαΐα: 15 Ἡ χώρα τῆς φυλῆς Ζαβουλών καί ἡ χώρα τῆς φυλῆς Νεφθαλείμ, πού ἐκτείνονται κοντά στή θάλασσα καί πέρα ἀπό τόν Ἰορδάνη ποταμό, στά ἀνατολικά του, ἡ Γαλιλαία, στήν ὁποία κατοικοῦν πολλοί ἐθνικοί, 16 ὁ λαός πού κάθεται καθηλωμένος κι ἀκίνητος στό πνευματικό σκοτάδι τῆς εἰδωλολατρικῆς πλάνης καί τῆς ἀσέβειας εἶδε μεγάλο πνευματικό φῶς, τόν Χριστό· κι ἔλαμψε φῶς ἀπό τόν οὐρανό σ’ ἐκείνους πού κάθονται στή χώρα πού σκιάζεται ἀπό τό πυκνότατο σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου. 17 Ἀπό τότε ἄρχισε ὁ Ἰησοῦς νά κηρύττει συστηματικά καί νά λέει: Μετανοεῖτε, διότι πλησίασαν οἱ ἡμέρες πού ὁ Μεσσίας θά ἐγκαθιδρύσει καί στή γῆ τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν μέ τή νέα, πνευματική, ἅγια καί οὐράνια ζωή, ἡ ὁποία θά μεταδίδεται μέσα στήν Ἐκκλησία του.


ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ


1. Τὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας


Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς Κυριακῆς μετὰ τὰ Φῶτα κάνει λόγο γιὰ τὸ φῶς καὶ μᾶς ἀνάγει στὰ πνευματικὰ νοήματα τῆς μεγάλης δεσποτικῆς ἑορτῆς τῶν Θεοφανίων. Μᾶς μεταφέρει στὴν ἀρχὴ τῆς δημόσιας δράσεως τοῦ Κυρίου. Τότε ποὺ ὁ Πρόδρομος Ἰωάννης φυλακίσθηκε ἀπὸ τὸν βασιλιὰ Ἡρώδη Ἀντύπα, ἐπειδὴ ἤλεγξε μὲ παρρησία τὴν ἀνήθικη ζωὴ τοῦ βασιλιᾶ. Ἡ βοὴ τῆς ἐρήμου σίγησε. Ὁ «λύχνος ὁ καιόμενος καὶ φαίνων» (Ἰω. ε΄ 35), ὅπως εἶχε ὀνομάσει ὁ Κύριος τὸν Τίμιο Πρόδρομο, ἔσβησε. Ὁ τελευταῖος καὶ μεγαλύτερος Προφήτης τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης πορευόταν ἤδη τὴν ὁδὸ τοῦ μαρτυρίου. Ὁ κόσμος ἦταν βυθισμένος σὲ ἀπόλυτο σκοτάδι.


Τότε ὅμως, στὴ σκοτεινὴ ἐκείνη ἐποχὴ ἀνέτειλε ὑπερκόσμιο φῶς· τὸ φῶς τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Μάλιστα τὸ θεϊκὸ αὐτὸ φῶς ἄρχισε νὰ αὐγάζει πρῶτα στὴ Γαλιλαία, κοντὰ στὴν περιοχὴ ὅπου κατοικοῦσαν οἱ φυλὲς Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλείμ, ποὺ εἶχαν παρασυρθεῖ σὲ εἰδωλολατρικὲς συνήθειες καὶ δὲν λάτρευαν τὸν ἀληθινὸ Θεό. Ἀπὸ ἐκεῖ, μὲ ἕδρα τὴν Καπερναούμ, ξεκίνησε τὴ δημόσια δράση του ὁ Κύριος. Ἐκεῖ ἔκανε τὰ πρῶτα θαύματά του, ἐκεῖ παρέδωσε τὶς πρῶτες διδασκαλίες του, «ἐν σκότει», «ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου», ὅπως ἑκατοντάδες χρόνια πρὶν εἶχε διαβλέψει μὲ τὸ προφητικὸ βλέμμα του ὁ μεγάλος προφήτης Ἡσαΐας. Ἐκεῖ, στὸ πιὸ πηχτὸ σκοτάδι ἔλαμψε τὸ πιὸ λαμπρὸ φῶς.


Ἔχουν περάσει δύο χιλιετίες ἀπὸ τότε καὶ ὁ κόσμος μας φαίνεται πάλι βυθι­σμένος σὲ σκοτάδι πνευματικό. Δὲν ἔπαψε βεβαίως νὰ μεταδίδει τὸ φῶς του ὁ Χριστός. Ὁ πνευματικὸς αὐτὸς Ἥλιος εἶναι ἀνέσπερος. Δὲν ἔδυσε, οὔτε πρόκειται νὰ δύσει ποτέ. Ὡστόσο οἱ πνευματικοὶ ὀφθαλμοὶ τῶν περισσότερων ἀνθρώπων δὲν μποροῦν νὰ διακρίνουν τὸ φῶς του, διότι εἶναι ἀσθενεῖς. Ὁ κόσμος μας σήμερα πάσχει ἀπὸ πνευματικὴ τύφλωση καὶ πορεύεται στὰ σκοτεινά, σὰν νὰ τὸν περιβάλλει ἀδιαπέραστο σκοτάδι.


Ἡ ἐπικίνδυνη αὐτὴ ἀσθένεια τῶν πνευματικῶν ὀφθαλμῶν τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ ἁμαρτία καὶ πιὸ συγκεκριμένα ἡ σύγχρονη εἰδωλολατρία τῶν παθῶν· τῆς φιλαυτίας, δηλαδὴ τοῦ ἐγωισμοῦ, τῆς φιλαργυρίας, δηλαδὴ τῆς πλεονεξίας, καὶ τῆς φιληδονίας, τῆς ἀνηθικότητας. Αὐτὲς εἶναι οἱ δυσθεράπευτες ἀσθένειες ποὺ ταλαιπωροῦν τὸν ἄνθρωπο. Τί κρίμα νὰ εἶναι ὁ κόσμος λουσμένος στὸ φῶς, κι ὅμως νὰ ἐπιλέγει μιὰ πορεία στὰ τυφλά, στὸ σκοτάδι! Νὰ πορεύεται τὴν ὁδὸ τῆς ἀπώλειας, ποὺ ὁδηγεῖ τελικὰ στὸ «σκότος τὸ ἐξώτερον» (Ματθ. η΄ 12), ὅπως προειδοποιεῖ ὁ Κύριος. Δηλαδὴ στὸ αἰώνιο σκοτάδι, ποὺ εἶναι τελείως ἀπομακρυσμένο ἀπὸ τὸ φῶς τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.


2. Παράθυρο στὸ φῶς


Ὑπάρχει, ἀλήθεια, θεραπεία γιὰ τὴν ἀσθένεια τῆς ἁμαρτίας καὶ τὴν πνευματικὴ τύφλωση; Βεβαίως ὑπάρχει! Αὐτὴ τὴ θεραπεία ἦλθε ἄλλωστε νὰ χαρίσει ὁ Κύριος. Ἀλλὰ γιὰ νὰ τὴ δεχθεῖ ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀπαραίτητη ἡ μετάνοια. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι ὁ Κύριος ξεκίνησε τὴ δημόσια δράση του κηρύσσοντας τὴ μετάνοια, ὅπως ἀκούσαμε στὸ τέλος τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς. «Μετανοεῖτε· ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν», τόνιζε στοὺς ἀνθρώπους. Μετανοεῖτε, διότι ἤδη πλησίασε ἡ Βασιλεία τῶν οὐ­ρανῶν. Ἤδη ἔφθασε ὁ Μεσσίας. Ἐ­κεῖ­νος εἶναι ὁ Βασιλιὰς τῶν οὐρανῶν. Ἐκεῖνος θὰ ἐγκαθιδρύσει καὶ στὴ γῆ τὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν διὰ τῆς Ἐκκλησίας του.


Ἡ μετάνοια θεραπεύει ὅλες τὶς πνευματικὲς ἀσθένειες. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ μετανοοῦμε καὶ ἐκφράζουμε τὴ συντριβή μας μὲ τὴ μετοχὴ στὸ ἱερὸ Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως, καὶ κατόπιν τὴν ἀλλαγὴ ζωῆς, ἀπὸ τὴν ἴδια κιόλας στιγμὴ ἀνοίγουν τὰ μάτια τῆς ψυχῆς μας· νιώθουμε τὴν παρουσία τοῦ Κυρίου δίπλα μας· παίρνει ζωὴ ἡ ζωή μας· ἀντικρίζουμε τὰ πρόσωπα καὶ τὰ γεγονότα γύρω μας μέσα ἀπὸ τὸ πρίσμα τῆς ἀλήθειας τοῦ Εὐαγγελίου· πορευόμαστε τὴν ἀσφαλὴ ὁδὸ τοῦ θελήματος τοῦ Χριστοῦ· δεχόμαστε τὸ δικό του θεϊκὸ φῶς καὶ τὸ ἀντανακλοῦμε στὸ περιβάλλον μας. Ἡ μετάνοια εἶναι τελικὰ ἕνα ἀνοιχτὸ παράθυρο στὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ.


Τὸ ξεκίνημα τῆς νέας χρονιᾶς εἶναι ἰδανικὴ εὐκαιρία γιὰ νὰ ἐπαναπροσδιορίσουμε τὴν πορεία μας. Νὰ ἀπομακρύνουμε τὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας ἀπὸ τὴ ζωή μας. Ν᾿ ἀνοίξουμε ἕνα παράθυρο στὸ φῶς μὲ τὴν εἰλικρινή μας μετάνοια. Νὰ σπεύσουμε στὸν Πνευματικό μας. Νὰ ἐξομολογηθοῦμε μὲ εἰλικρίνεια, μὲ συντριβή. Νὰ ἐγγίσουμε περισσότερο τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τὴν Ἐκκλησία του. Νὰ ζήσουμε πιὸ ἐνεργὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας καὶ δι᾿ αὐτῆς νὰ ὁδηγηθοῦμε στὴν ἀνέσπερη ἡμέρα τοῦ φωτός, στὴν αἰωνιότητα, ὅπου θὰ ἀτενίζουμε τὸν Κύριο τῆς δόξης!

Σχόλια